Davos'ta neler oldu ?
Dünya Ekonomik Forumu (WEF) tarafından düzenlenen Davos Zirvesi; hükümet yetkilileri, sivil toplum liderleri, CEO’lar ve milyonerlerin olduğu 2 binden fazla kişinin katılımıyla 26 Mayıs'ta sona erdi. Ukrayna Devlet Başkanı Zelensky’nin video konferans aracılığıyla bağlandığı zirvenin ilk gününde gündem, Rusya'ya yönelik yaptırımlar ve savaşın etkileriydi. Önemli gelişmelere gelin birlikte bakalım.
Öne çıkan konular
Ukrayna işgalinin özellikle savaşa yakın bölgelerde resesyon riski yarattığı düşünülüyor. Öte yandan yükselen enflasyon, gıda ve enerji maliyetlerindeki artışlar ve Çin’deki kısıtlamalar dünya için çok parlak bir manzara sunmuyor.
Bölgesel riskler: Küreselleşme eğilimi tersine dönebilir. Nitekim Citigroup CEO'su Jane Fraser; resesyon, savaş ve enflasyon gibi sorunların coğrafi olarak farklılaştığına, ABD’de faizin, Avrupa’da tedarik krizi, enerji krizi ve resesyonun, Asya’da ise gıda güvensizliğinin önemli tehditler oluşturduğuna dikkat çekti.
“Bu yıl Avrupa ekonomisinin %2,7 büyüyeceğini tahmin ediyoruz. Savaştan önce %4’tü. Bu ciddi bir yavaşlama.” - Valdis Dombrovskis, Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı
Gıda güvenliği: BM Dünya Gıda Programı Yönetici Direktörü David Beasley, Ukrayna’da limanların kapalı kalmasının küresel gıda güvenliğine karşı bir savaş ilanı olacağını, kıtlığın ve Avrupa’ya göçün artmasına yol açabileceğini söyledi.
“Eğer güvenli koridorlar açmazsak gıda krizi bir veya iki yıl daha sürecek.” - Ngozi Okonjo-Iweala, Dünya Ticaret Örgütü (WTO) Genel Direktörü
Petrol fiyatları: AB Yeşil Mutabakat şefi Frans Timmermans, elektrik ve ısınma faturalarını ödeyemeyen vatandaşlara dikkat çekti ve “Enerji şirketlerinin son dönemlerde muazzam ölçüde artan kârlılıkları iş dünyası ve siyaset arasında uzun vadeli iş birlikleri geliştirilmesine yardımcı olmuyor,” dedi.
Yaptırım: “Rusya'nın enerji kaynaklarını silah gibi kullandığına tanık oluyoruz,” diyen Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB ülkelerinin Rusya petrolüne yaptırım uygulanması konusunda önümüzdeki haftalarda anlaşmaya varmasını umduğunu söyledi.
Yenilenebilir enerji: Uluslararası Enerji Ajansı direktörü Fatih Birol, yenilenebilir ve nükleer enerji yatırımlarının hem savaşın etkisiyle yaşanan enerji kıtlığının hem de iklim krizinin çözümüne katkıda bulunabileceğine dikkat çekti.
Taahhütler: COP26'da oluşan First Movers Coalition'ın genişlemesi kapsamında, Volvo ve Ford gibi otomotiv üreticileri 2030’a kadar satın aldıkları alüminyum ve çeliğin %10’unun düşük/sıfır emisyonla üretileceğini taahhüt etti. Alphabet, Microsoft ve Salesforce, karbon yakalama ve depolama teknolojileri için toplam 500 milyon dolar harcayacağına söz verdi.
Vergide erteleme: OECD Genel Sekreteri Mathias Cormann; Apple, Alphabet gibi şirketlere yönelik küresel teknoloji vergisinin, teknik detaylardan dolayı yavaş ilerlediğini ve ancak 2024’te hayata geçeceğini belirtti.
Zirvede, tüm bu konuların yanı sıra sağlık ve ilaca eşit erişim (örneğin Pfizer’ın düşük gelirli 45 ülkeye patentli ilaç ve aşılarını kâr elde etmeyeceği fiyata sağlaması), teknoloji ve metaverse dünyası, işin geleceği ve sosyal meselelerde şirketlerin rolü gibi geniş yelpazeli konular da önemli bir yer tuttu.