Dilimize Sahip Çıkmak …!

DETSELİ MEHMET CEVİZ HOCA mehmetceviz69@hotmail.com

Dil olsun,konuşma yeteneği olsun, Yüce Allah'ın bizlere bahşetmiş olduğu bir nimet ve büyük bir lütuftur.Allah(c.c) Müslümanlara doğru sözlü olmayı, Dürüst olmayı,Yalandan kaçınmayı emretmiştir. İnsanlar dünya ve ahirette ne çekerlerse hep dilleri yüzünden çekerler. Dil yarası kılıç ve mızrak yarasından daha ağır ve daha tesirlidir.Dil ile konuşma; insanlar arasındaki iletişimi, muhabbeti,anlaşıp kaynaşmayı  sağlayan büyük bir nimettir. Bir alimin ifadesiyle. "Nebatat kökten,insanlar kulaktan sulanır." cümlesiyle güzel söz ve kelimelerle ifade edilen her konuşma her canlıyı etkiler ve pozitif sonuçlar elde edilir. Arzu ve istekler dil ile ifade edilir. Bir kimsenin kullandığı dil ve üslup onu hayatta başarılı kılabileceği gibi,hüsranada uğratabilir. Atalarımız bunun için"Bıçak yarası geçer ama dil yarası geçmez." diyerek kırk düşünüp bir söylemek hadisinin ne kadar haklı olduğu gerçeğini vurgulamaktadır.

İnsan sinirli haldeyken  konuşmaması gerektiği "Öfkeyle kalkan zararla oturur"sözünü  hatırda tutmak gerekir.Müslüman! konuşmanın nereye varacağını, nelere yol açabileceğini düşünmek ve olaylara geniş perspektiften bakmalıdır.Bu sebeple sonradan pişman olacağı ve özür dilemek zorunda kalacağı(özür dilemeyide adam olan insan yapar) sözlerden kaçınmalı ve diline hakim olmalıdır. Temkinli ve itina ile kelimeleri seçmek, ona göre dili  kullanmak gerekir.Allah Resulüne  dostlarından  birisi; Kurtuluşun yolu nedir.? diye sorduğunda;" Diline sahip ol… "diye tavsiye etmiştir."Ey iman edenler! Allah'a itaatsizlikten sakının ve doğru söz söyleyin ki, Allah sizin işlerinizi düzeltsin, günahlarınızı bağışlasın. Kim Allah'a ve Resulüne itaat ederse  gerçekten büyük bir kazanç elde eder."(Ahzab 70-71) Allah(c.c) Ayetinde,Müslümanın dürüst ve doğru sözlü olmasını  tembih etmektedir.

Kelami kibar dediğimiz güzel sözle ve ifadelerle konuşmak, anlaşılır konuşmak, 'fincancı katırı' gibi kırıp dökerek değil, 'Tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır.'atasözünde olduğu gibi muhataba tatlı sözle hitab etmek gerekir. Eğer hitab etmek kabiliyeti yoksa sükut etmek yani "Söz gümüşse sükut altındır.'nasihatına uymak gerekir.Nedenine gelince, konuşma sahibinin akli seviyesini ve fikir yapısını gösteren lekesiz bir ayna gibidir. Dolaylı olarak insanı insan yapan dilidir. İslam dini insanı" Saldım çayıra mevlam kayıra" dememiş, söz ve dil disiplinine sahip olunmasını 'Her sözün löppeden söylenmemesi gerektiğini vurgulayarak pek çok eserler yazılmış çizilmiştir.Her Müslüman,besmele çekerek ve Allah'a hamd ederek konuşmaya başlamalıdır, diğer halde her iş bereketsiz olacağı unutulmamalıdır.'Dilden çıkan en tesirli  söz, yaşadığını anlatan sözlerdir. Allah'ı zikretmeksizin çok konuşmak kalbi katılaştırır. Katı kalpli olanlar ise Allahtan en uzak kimselerdir' Hadisini zihnimize kazımak gerekir. 

Hz.Mevlana ne güzel söylemiş;"İnsanlar kıyafetleriyle karşılanır. İlmiyle ağırlanır. Ahlakıyla uğurlanır."Tavrımızla, görüntümüzle, davranışımızla ve bıraktığımız izlenimler çok önemlidir. Her ideoloji ve fikrin başarısı tatlı ve güzel sözlerle ilerleme kaydeder. Ancak bununla birlikte, her tatlı söz ve kelamı kibar söyleyenlerin kimliğine ve kişiliğine iyi bakmak gerekir. Her türlü istismarcılar bu yolu kullanarak sapkın yollara insanları yönlendirebilmektedir. Bunlara da dikkat etmek gerekir. 

Yunus Emre ne güzel söylemiş;     
             Söz ola kese savaşı
              Söz ola kestire başı
              Söz ola ağulu aşı
              Bal ile yağ eder bir söz
Söz ağızdan bir kez çıkar bıraktığı tesir yüreği yakar veya mutmain eder. Söylenen söz, düşmanı dost eylediği gibi,dostu da düşman eyler. 
 Allah'ın kelamını dinleyelim; "(İnsanları) Allah'a çağıran, iyi iş yapan ve(Ben müslümanlardanım.) diyenden, kimin sözü daha güzeldir." (Fussılet 33)
Ağacın kalitesi özünden, İnsanın kalitesi sözünden belli olur.    

   Sözümüz ve özümüzle  iyi bir insan olmak, malayani şeylerden uzak kalmak  dileğiyle…