ALLAH İZİN VERİRSE " İNŞAALLAH" DEMEDEN BEN  YAPARIM DEME!

     Allah isterse,Allah dilerse anlamlarına gelir.Türkçe sözcüklerde bir hecede iki ünlü harf yan yana gelmez. Varolan heceler ise başka dillerden geçmiştir. İnşaallah kelimesi de Arapçadan geçtiği için bu kural gereği ‘inşallah’ yazılır. Bu kelimenin  aslı انشاالله inşaallah’dır yani 2  a harfiyle okunur. Kelimenin doğrusu iki harf ile okunmasıdır.

       Kıymetli okurlarım, İnşaallah ile ilgili birçok hikayeler fıkralar anlatılır. Kur’an’ı  Kerim de bu kelime  6 ayette geçmektedir. İnşaallah ile ilgili Kuran’da geçen olayları ve kıssaları sizlerle  paylaşmak istiyorum. Allah Resulünün peygamberliğinin ilk yıllarıydı.Mekkeliler, Hz.Muhammed’in  iddiaları hakkında bilgi almak maksadıyla Medine’deki Yahudi bilginlerine bir heyet gönderdiler.Çünkü Müşrikler, kitap ehli olmaları nedeniyle Yahudilerin kendilerinde olmayan bilgilere sahip olduğunu kabul ediyorlardı. Yahudi bilginler, onun peygamber olup olmadığından emin olmak için kendisine üç soru sormalarını tavsiye ettiler.Bu üç soru Ashab-ı Kehf, Zülkarneyn ve ruhun mahiyetine dair sorulardı. Mekkeli heyet Medine’den dönüp bu soruları Hz. Peygamber’e yönelttiğinde Allah Resulü “inşaallah demeden; “Sorduğunuz bu sorulara yarın cevap vereceğim.” diye karşılık verdi. Ancak günler geçtiği hâlde kendisine bu sorulara dair vahiy gelmiyordu.Bunun üzerine Kureyşlilerden Hz.Peygamber’i üzen dedi kodu yapmaya ve yalanlamaya başladılar.Nihayet 15 gün sonra, sorulan sorulara cevap teşkil eden Kehf suresinin ilgili ayetleri nazil oldu. Bu surede Hz. Peygamber(s.a.s)için sembolik bir itap (peygamberlerin ilahi uyarıya muhatap olmaları) ifade eden iki ayet vahy edildi: “Allah'ın dilemesine bağlamadıkça (inşaallah demedikçe) hiçbir şey için ‘Bunu yarın yapacağım.’ deme. Bunu unuttuğun takdirde Allah'ı an ve: ‘Umarım Rabbim beni, doğruya bundan daha yakın olan bir yola iletir’ de.”(Kehf suresi 23-24.ayetler)Kur’an’da Allah’ın iradesinin mutlak olduğu, olup biten her şeyin Allah’ın iradesi doğrultusunda gerçekleştiği bildirilmektedir Bununla birlikte, Allah’ın iradesinin amaçlı, anlamlı, hikmetli ve adil olduğu; O’nun, (c.c.) kulları için asla zulmü, kötülüğü ve meşakkati murat etmediği de belirtilmektedir. İrade sahibi bir varlık olarak insan, dilediği gibi tercihlerde bulunabilir. Ancak o, Allah’ın izin verdiği ölçüde özgürdür. Diğer bir tabirle insanın iradesi, Allah’ın sonsuz derecede özgür iradesi tarafından sınırlandırılmıştır. Bu yüzden, hayatta planlar yapılıp kararlar alınırken Allah’ın dilemesi göz ardı edilmemelidir. Hz. Peygamberin de başına geldiği gibi “inşaallah” demeyi unutan kişi, hatırladığında üzerinden vakit geçmiş olsa bile bunu telafi etmelidir. Hatta bazı âlimlere göre inşaallah sözünü söylerken unutmaya kefaret olarak ayetin son cümlesindeki “Umarım Rabbim beni, doğruya bundan daha yakın olan bir yola iletir.” duasını da okumalıdır. İnşaallah sözü,    Allah’ı tazim etmek, dünyada iradesi dışında bir şeyin gerçekleşmesinden O’nu tenzih etmek anlamına gelmektedir.    

    Diğer bir örnek Kur’an’da zikredilen bahçe sahiplerinin kıssasıdır. “Geçmiş zamanda bahçe sahibi bir grup kardeş, hasat zamanı geldiğinde ürünü toplamaya karar vermişler.-Bu kararı verirken de inşaallah dememişlerdi.-Sabah erken den gidip hiçbir yoksul yanımıza sokulmasın diye fısıldaşarak yola  koyuldular.Yoksullara yardıma güçleri yettiği halde, onları  yardımdan mahrum etmek niyet ve azmi ile erkenden yola düştüler.Sabah bahçeyi gördüklerinde mutlaka yolumuzu şaşırmış olmalıyız.Yanlış yere geldiklerini düşündüler.(Çünkü onlar gece uykularındayken Rabbinin katından gönderilen kuşatıcı bir afet (ateş) bahçeyi sardı ve kapkara kesildi.Yanlış yere gelmediklerini anlayınca da yok! yok! doğru gelmişiz.Doğrusu biz mahrum bırakılmış.!”dediler. ”İçlerinde en aklıselim sahibi olanı, “Ben size ‘Rabbinizi tesbih etseydiniz ya!’ dememiş miydim ? ” diye tepkisini ifade etti.Bu kıssa Kalem suresi 18-32. ayetlerde kelam edilir. Zira onlar bu kararı verirken Allah’ı hesaba katmamışlardı.İstediklerini elde edeceklerine kesin gözü ile bakmışlardı. Bu cümlede “tesbih” kelimesi inşaallah sözü anlamını ifade etmektedir. Zira “inşaallah” kelimesi ile “tesbih” (Allah’ı övmek yüceltmek) kelimesi tazim(Saygı gösterme) anlamıyla eş anlamlıdır. Şayet Allah’ın iradesinin aksine bir şey meydana gelseydi, bu, Allah için noksanlık anlamına gelirdi. İnşaallah sözü bu noksanlığı ortadan kaldırmak ta; kul bu suretle Allah’ı tesbih etmiş olmaktadır. (Razi, Mefatihu’l -Gayb,30-609)İnşaallah sözü başarıyı Allah’tan talep etmek, O’nun yardımına başvurmak demektir.

      Yapacağımız makul her iş için inşaallah demek zahmet olmasa gerek

                 Selam ve Dua ile Kalın…