İSLAMDA KOMŞULUK HAKKI

Müslüman toplumlarda,Kültürlerin ve hayat tarzının şekillenmesinde hiç şüphesiz Kur'anı Kerim ve Hz. Peygamberin hadisleri etki  ve katkı sağlar. Kur'anı Kerim ve hadislerde insanlığa almayı değil, vermeyi, paylaşmayı öğütler. Komşuluk konusunda, İslam'ın ve Peygamberimizin istediği şey;"Allah katında komşuların en hayırlısı komşularına en çok iyilik eden kimsedir."
      Son zamanlarda bir çok sünnetin, milli kültür ve değerlerimizin yok olmaya yüz tuttuğu, Komşuluk ilişkilerinin de bu mahalde zayıfladığı görülmektedir. Metropol şehirlerde ve çok katlı yerleşim yerlerinde bu kendini bariz bir şekilde göstermektedir. Bu vesileyle İslam da komşu ve komşuluk nasıldır nasıl olmalıdır. İzninizle sizinle paylaşmak istiyorum.
  Komşu;Birbirine bitişik veya yakın yerlerde yaşayan kişilerin arasındaki sosyal ilişkidir.
 Üç çeşit komşuluk vardır.
1-Bir hakkı olan komşu:Akraba olmayan gayrimüslim komşu
2.iki hakkı olan komşu:Müslüman olan komşudur ki, onun hem müslümanlık hemde komşuluk hakkı vardır.
3.Üç hakkı olan komşu:Akraba olan Müslüman komşudur. Bunun için hem Müslümanlık, hem akrabalık, hem de komşuluk hakkı vardır.
    Özellikle Rahmet ayı Ramazanın  manevi  ikliminde komşuluğun ve komşuluk ilişkilerinin değeri bir kat daha artmaktadır."Komşu komşunun külüne muhtaçtır." ata sözümüz her komşunun diğer komşusuna bu duyguyla hareket etmesi gerekir. Başınıza bir hal geldiğinde, akrabalardan ve Dostlardan önce komşun yetişir.  Aynı durumda siz de ona yetişirsiniz. Beraberce sıkıntıları hafifletirsiniz. Dertlerinizi paylaşır. Sevinç ve hüznü paylaşırsınız.Davetlerine iştirak edersiniz Düğünlerine katılır, Cenazelerinde bulunursunuz. Bütün bunlar komşuluk haklarının vazgeçilmez unsurlardır.
         "Komşuda pişer bize de düşer. " ata sözünün ifadesiyle komşulara da bir şekilde ulaşır  sofralarımız. Kokusu gitmiştir der yemeğimizi komşuyla paylaşırız. . Ebu zer (r. a) rivayet ettiğine göre  Hz peygamberin; " Çorba pişirdiğinde suyunu  fazla koy, Sonra komşularının haline bak da uygun bir şekilde kendilerine ondan  ikram et." düşüncesiyle hareket etmek gerekir. Müslümana yakışan da, Bu şık davranıştır.
       Bilemezsiniz.!komşunun iyi veya kötü olduğunu, bu zamanla anlaşılır.Kötü ve art niyetli komşu ise tedbirli olur komşuluk  haklarını yerine getirir sonra da mesafeyi korursunuz. " Ev alma komşu al. "ata sözü, bize, Ev alınacağında,  evin güzelliğinden ziyade komşunun, iyi ve güzel olması tavsiye edilmektedir. Hem bu dünya da hem de vefat edince kabir ve ahiret komşuluğu çok önemlidir. Komşu komşuya  etki yapar.Kötü komşu insanı hayatını zindan eder. İyi komşu  insanı berhudar eder. Bununla birlikte Hz. peygamberimiz." Yanı başında komşusu açken tok yatan kimse iman etmemiştir." hadisinde Müslümanların komşularını koruyup gözetmesi, halleri nicedir bilinmesi için bizlere uyarı niteliği taşımaktadır. Komşuluk hakkının imanın bir gereği olduğu, İmanımızın gereği  kelime-i Şahadeti söylediğimiz de, Bütün hayatımızda  şahit tuttuğumuz fiillerinden sadece bir tanesidir. komşuluğun nasıl olması gerektiğini  yaşayarak Allah  Resulü biz Müslümanlara çok güzel örnekler sergilemiştir.  
         Bizim medeniyetimiz semavi bir medeniyettir. "Vallahi iman etmemiştir.!
"Kim ya Resülallah." diye soran sahabe efendilerimize  cevaben. "Komşusunun kendisine kötülük yapabileceği kaygısından kurtulamadığı kimse."diyerek cevap vermiştir. İkram, yardım ve ziyarete en yakın komşudan başlanılması tavsiye edilir. Hz. Peygamber(s.a.v) Hz Aişe validemiz ve İbni Ömer'den rivayet edildiğine göre;" Cebrail(a.s)"bana komşuya iyilik etmeyi tavsiye edip durdu. Neredeyse komşuyu komşuya mirasçı kılacak sandım."hadisiyle İslâm dini, komşuluk hakkına çok önem vermiş ve biz Müslümanları buna uymakla mükellef kılmıştır.
           Müslüman'a yakışan hiç kimseyi hor görmeden beğenmemezlik etmeden;" Ey mü'min hanımlar! Sizden biri-yanık bir koyun parçası dahi olsa-komşusunun ikram ettiği şeyi küçümsemesin." hadisine kulak vermek gerekir. Komşuluk hakları konusunda daha çok söyleyecek güzel temenni ve tavsiyeler bulunmaktadır. Ancak." Bir Müslüman öldüğünde, yakın komşularından üç hane halkı onun iyi bir insan olduğuna şahitlik ederlerse, Yüce Allah da onun için şöyle der." şahitlikte bulunan kullarımın bildiklerine göre yaptıkları şahitliğini kabul ettim ve kendi bildiklerimi de bağışladım."Hz peygamberin Hadisine göre Dünyamızı ve ahiretimizi kazanmak için; iyi nazik güvenilir yardım sever olmak gerekir. Komşunun açık kapısını örtmek, hataları varsa tatlı bir dille anlatmak ve ikaz etmek gerekir. Komşuya, kardeş ve akraba gözle bakmak, İnsani, dini ve ahlaki görevimiz olmalıdır.
   Kıssa şeklinde anlatılan milletimizin komşularına karşı davranışı ders niteliğinde olan bir hikaye anlatılır. Bir Anne, evladına; "Evladım komşudan biraz tuz iste getir." deyince evladı;"Anne evde o kadar tuz var niçin istetiyorsun.!" Annenin cevabı ders niteliğindedir." Evladım.! Komşular yoksul, ihtiyaçları var. Bizde arasıra bir şeyler isteyelim ki onlar da bizden ihtiyaçlarını çekinmeden isteye bilsinler," deyince evladı, "" Anneciğim tam bir Müslüman örneği sergiliyorsun. Allah razı olsun seni seviyorum dedikten sonra komşuya tuz istemeye gider ve hikaye burda  biter. Ama bu hikaye ciltler dolusu kitap yazmaya  vesile olacak niteliktedir. Onur kırmadan,zarif bir davranışla Komşuluk ilişkilerini ve yardımlaşmanın en güzel örneğini kalplere işleyivermiştir.
   Şerrinden emin olduğu, güvenilir iyi olunduğuna dair şahitler biriktirmeyi ve halden anlayan komşu ve komşular olmamız, Orucun feyzini ve Allahın rızasını kazanmış kulları  olmamız dileğiyle...